
قیساوا یک کلمه ترکی آذری است که به معنای ترکیب خرما و کره و تخم مرغ است. در واقع همان املت خرماست که با دستور پخت ویژه مناطق آذری زبان تهیه می شود. البته قیساوا منحصر در خرما نیست و می شود آن را با زردآلو هم درست کرد. قیساوا چه خرمایی باشد چه زردآلویی می تواند یک وعده غذایی کامل مخصوصا در صبحانه باشد چون کالری و مواد مغذی زیادی دارد. اگر می خواهید طرز تهیه قیساوا این غذای معروف و سنتی آذری را خوشمزه را یاد بگیرید تا آخر این یادداشت با ما همراه باشید.
طرز تهیه قیساوا خرما
عمومی ترین نوع قیساوا همان قیساوای خرماست که در ادامه طرز تهیه آن را مشاهده می کنید.

مواد لازم تهیه قیساوا خرما
مراحل تهیه قیساوا خرما
مرحله اول
پوست خرماها و هسته شان را بگیرید. اگر خرمایی که استفاده می کنید پوست چسبیده است نیازی نیست پوست آن را جدا کنید. خرماها را به قطعات کوچکتر تقسیم کنید. حتی می توانید آن را با له کردن یا آسیاب کردن به شکل پوره هم دربیاورید. این دیگر بستگی به سلیقه شما دارد.
مرحله دوم
تخم مرغ ها را در کاسه بشکنید و هم بزنید. می توانید در این مرحله مواد دلخواهی مانند پودر آویشن، پودر پسته، زعفران دم کرده و پودر دارچین یا جوز هندی را هم به تخم مرغ ها اضافه کنید.
مرحله سوم
در یک تابه با اندازه مناسب مقداری روغن بریزید. وقتی روغن داغ شد می توانید کره را هم به آن اضافه کنید تا آب شود. اگر خواستید قیساوایتان سالم تر باشد می توانید فقط کره را آب کنید و روغن را از ترکیبات غذا حذف کنید. خرماها را به روغن اضافه کنید و تفت بدهید. آنقدر که خرما کمی رنگ عوض کند و سبک شود.

مرحله چهارم
سپس تخم مرغ های زده شده را روی خرماهای در حال تفت بریزید. اگر خواستید می توانید در این مرحله تخم مرغ ها را با خرما مخلوط کنید و یا این که آن را حال خود رها کنید تا سفت شود. ادویه و نمک را هم در این مرحله به املت اضافه کنید.
قیساوای خرمای شما آماده است.
طرز تهیه قیساوا خرما و گردو
همان دستور پخت عمومیِ قیساوای خرما و گردو را به کار ببرید، با این تفاوت که به اندازه ۸ تا ۱۰ عدد مغز گردو هم نیاز دارید. مغز گردوها را باید خرد کنید و در مرحله تفت خرما یا در آخرین مرحله همراه با ادویه جات به خرما اضافه کنید.
بیشتر بخوانید: آموزش بهترین روشهای طبخ دسر و رولت خرما
طرز تهیه قیساوا خرما و شیر
طرز تهیه قیساوا خرما و شیر هم مانند مورد قبل است. فقط با این فرق که به نصف لیوان شیر هم احتیاج دارید. باید شیر را وقتی که خرما خوب تفت خورد به آن اضافه کنید. بعد با ملاقه یا هر وسیله دیگری خرما و شیر را کمی با هم له کنید و هم بزنید تا به خورد هم بروند. بقیه دستور پخت با مورد قبلی یکسان است.
طرز تهیه قیساوا خرما بدون تخم مرغ
ترکیبات قیساوا خرما بدون تخم مرغ همان ترکیبات قیساوا خرماست منتها بدون تخم مرغ! برای این که به همان تعداد ۳ تا ۴ نفر کافی باشد، باید مقادیر مواد را دو برابر کنید. طرز پخت آن هم با مورد قبلی تفاوتی ندارد. فقط باید ادویه و مغز گردو را بدون تخم مرغ به خرمای تفت داده شده اضافه کنید.
طرز تهیه قیساوا در فر
مواد مورد نیاز برای قیساوا در فر برقی هم مانند موارد قبل است اما طرز تهیه آن فرق دارد.
برای تهیه قیساوا در فر، باید یک ظرف پیرکس داشته باشید. فر را از قبل روی دمای ۱۸۰ درجه سانتی گراد تنظیم کنید. خرما را به صورت درسته یا له شده بدون هسته، در ظرف بچینید. رویش را هم ادویه و مواد لازم را بریزید. کره آب شده را روی خرما و مواد بریزید به شکلی که تمام سطح آن را بپوشاند. بعد هم تخم مرغ ها را با مقدار کمی شیر حسابی هم بزنید و بریزید روی مواد. ظرف قیساوا را به مدت ۱۵ دقیقه در فر بگذارید و بعد آن را دربیاورید. روی آن را هم می توانید با مقداری کنجد و مغز گردو و پسته خرد شده تزیین کنید.
طرز تهیه قیساوای ارومیه (قیساوای زردآلو)
قیساوای ارومیه همان قیساواست منتها با قیسی درست می شود. نام دیگر آن هم قیساوای زردآلو یا همان قیسی است. باید متوجه شده باشید که در این نوع قیساوا ماده اصلی زرد آلو است. این غذا هم در مناطق آذری نشین مانند ارومیه طرفدار زیاد دارد و یک غذای مقوی و خوشمزه به حساب می آید.
مواد لازم قیساوا زردآلو
برای درست کردن قیساوای زردآلو برای ۳ تا ۴ نفر به مواد زیر نیاز دارید؛
مراحل تهیه قیساوا زردآلو
- مرحله اول: قیسی ها را بشویید و آبکش کنید. هسته آن را هم جدا کنید. اگر خواستید می توانید پوست آن ها را هم بگیرید. بعد آن ها را در قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم بگذارید تا بپزد. به حدی که آب آن کم شده و غلیظ شود.
- مرحله دوم: وقتی قیسی به این مرحله رسید، کره یا روغن محلی را به آن اضافه کنید و هم بزنید تا آب شود. بعد هم پودر هل را به مواد بیافزایید و باز هم بزنید.
- مرحله سوم: شیره انگور یا خرما را به مواد اضافه کنید و هم بزنید. بعد اجازه بدهید قیسی و شیره با هم بپزند. هر از گاهی هم باید هم بزنید تا مواد ته نگیرند.
- مرحله چهارم: وقتی مواد به غلظت مناسب رسیدند، قابلمه را از روی حرارت بردارید و بگذارید خنک شود. این غذا را در صبحانه یا عصرانه می توانید میل کنید.
نکات و فوت و فن های تهیه قیساوا
- بهتر است از روغن حیوانی سنتی یا کره محلی برای تهیه کردن قیساوا استفاده کنید تا طعم آن بهتر شود.
- برای درست کردن قیساوا خرمای رطب بهتر از دیگر انواع خرماست. چون راحت له می شود و پوست و هسته آن هم راحت جدا می شود.
- برای خوش عطر شدن قیساوا می توانید علاوه بر پودر دارچین، از پودر هل و یا پودر گل محمدی هم در آن استفاده کنید.
- می توانید به جای خرما، از پوره کدو حلوایی هم در قیساوا استفاده کنید.
- با زردآلوی خشک و برگه قیسی هم می توانید قیساوای زردآلو درست کنید.
- می توانید در صورت تمایل مواد افزودنی و ادویه جات را از قیساوا حذف کنید و آن را فقط با تخم مرغ و خرما درست کنید.
- از ادویه جات عطرآگین دیگر هم می توانید برای مزه دار کردن قیساوا استفاده کنید مثل پودر زنجبیل و یا حتی وانیل. اضافه کردن کشمش و مویز به قیساوا هم انرژی آن را بیشتر می کند.
- له کردن یا درسته تفت دادن خرما به سلیقه و ذائقه شما بستگی دارد. هر کدام از حالاتی را که می پسندید در دستور پخت قیساوا اعمال کنید.
- بهتر است گردویی که در قیساوا استفاده می کنید، به صورت ریز خرد شده باشد نه پودر. چون طعم گردو باید زیر دندان برود تا خودش را نشان بدهد.
فواید و خواص قیساوا خرما
قیساوا یک غذای پرانرژی است. مردم آذری زبان این غذا را در روزهای سرد سال برای تامین انرژی بدن مصرف می کنند. قیساوا یک غذای کامل است و علاوه بر صبحانه و عصرانه، با کمی مخلفات بیشتر می توانید آن را در ناهار و شام هم مصرف کنید. قیساوا کالری زیادی دارد و به همین دلیل برای ورزشکاران یک خوراک ایده آل محسوب می شود. غنای زیادی هم از لحاظ مواد معدنی مانند آهن و کلسیم دارد که نیاز بدن به این مواد را به راحتی رفع می کند. کربوهیدرات و قند آن هم ارگانیک و طبیعی است و خطری برای بدن ندارد. البته اگر کم تحرک هستید یا پرهیز غذایی خاصی درباره قند و چربی دارید، بهتر است در خوردن قیساوا جانب احتیاط را مراعات کنید.
گردآوری توسط مجله آرادل
تنظیم و نگارش : شفیق صادقی
طرز تهیه یک غذای معروف و سنتی آذری و خوشمزه : قیساوا
منبع