چسب نشاسته و کاربرد آن در صنعت کارتن و مقواسازی

چسب ماده ای است که می تواند باعث چسبندگی دو جسم به یکدیگر شود این ساده ترین تعریف برای چسب است ما در این بخش به بررسی چسب نشاسته می پردازیم. شاید برایتان جالب باشد که بدانید امروزه استفاده از چسب نشاسته بسیار کاربرد دارد و این محصول از دیرباز مورد توجه بوده است در واقع نشاسته نوعی محصول پلیمری کاملا طبیعی است که این محصول را می توان تقریباً در تمام گیاهان یافت.

خرید چسب نشاسته

ذرت، سیب زمینی، تاپیوکا و گندم منابع اصلی تهیه نشاسته به صورت صنعتی هستند که همگی این محصولات بسیار مورد توجه می باشند. در بحث همه چیز در مورد چسب نشاسته نکته مهم این که این مواد برای چسباندن مواد مبتنی بر کاغذ بسیار ایده آل است و علاوه بر این از چسب نشاسته برای ساخت تخته راه راه و سیم پیچ لوله نیز استفاده می شود. علاوه بر این که نشاسته یک ماده اولیه نسبتاً کم هزینه است. همچنین، نشاسته به عنوان یک پلیمر گرمازا ، در برابر حرارت مقاومت خوبی را دارد. از چسب نشاسته برای کارتن های کاغذی، برچسب زدن بطری، و لوازم التحریر استفاده می شود.

چسب نشاسته چیست؟

همان طور که در ابتدای این بحث گفتیم نشاسته نوعی کربوهیدرات طبیعی است که به صورت دانه های ریز در غلات یافت می شود. با توجه به دسترس بودن ذرت و سیب زمینی و همچنین با توجه به قیمت مناسب این مواد این نوع نشاسته ها کاربرد بیشتری را در تهیه چسب نشاسته دارند.

صنعت کاغذ

مهم ترین صنعت در کاربرد غیر غذایی نشاسته صنعت کاغذ است که از آن به عنوان چسب نشاسته استفاده می شود. از آن جایی که چسب نشاسته ترموپلاست نیست از این رو مقاومت بالایی را در برابر حرارت دارد. اما نکته مهم این که محلول نشاسته می تواند تحت تاثیر باکتری قرار بگیرد و این تاثیر باعث افت غلظت چسب می شود که برای جلوگیری از اتفاق تمیز بودن سطوحی که به چسب آغشته می شود بسیار مهم است.

استفاده از ضدعفونی کننده فرمالین نیز می تواند تاثیر خوبی داشته باشد. در صنعت کاغذ و چاپ و ساخت کارتن های بسته بندی چسب‌ های با پایه نشاسته و دکسترین یکی از مهم‌ترین بخش‌های صنعت چسب را تشکیل می‌دهند.

با توجه به نیاز چسب ها دارای تنوع زیادی هستند.  در میان انواع مختلف چسب های موجود چسب نشاسته یکی از اصلی ترین نمونه های چسب است که در آزمایشگاه ها و صنایع گوناگون مورد استفاده گسترده قرار می گیرد.

استفاده در آزمایشگاه

امروزه با توجه به گستردگی استفاده از این نوع چسب در صنعت چسب‌نشاسته را می توان در بسیاری از آزمایشگاه ها مشاهده نمود. چسب‌نشاسته با فرمول شیمیایی  (C₆H₁₀O₅)n مورد استفاده بسیاری از پژوهشگران قرار می گیرد. نشاسته عموما در محلول های قلیایی مانند NaOH گرم می شود و پس از آن برای تهیه پراکندگی تا دمای اتاق سرد می شود. پس از خنک شدن، آنها به عنوان چسب های پرس سرد استفاده می شوند.

آنها قدرت خود را با از دست دادن آب به یک بستر چوبی توسعه می دهند. تاک به سرعت توسعه می یابد. با توجه به این که در مقایسه با سایر چسب های گیاهی مقاومت چسب نشاسته کم تر است اما این چسب ها در برابر آب و تخریب بیولوژیکی بسیار مقاوم هستند و با افزودن مواد نگهدارنده نیز می توان مقاومت آنها در برابر این محیط ها را تا حدود زیادی بهبود بخشید.

کاربرد چسب نشاسته

با توجه به کیفیت چسب‌نشاسته کاربرد نشاسته امروزه در صنایع مختلف بسیار گسترده است  از این رو در صنایع بسته ‌بندی سلولزی از چسب‌نشاسته به‌ عنوان اندود، آهار و یا چسب بهره می برند. از مهم ترین دلایل جایگاه بالای چسب‌نشاسته در این صنایع، کیفیت مناسب چاپ، پایین ‌بودن میزان جذب آب، مناسب ‌بودن چسبندگی لایه‌ ها و زیست ‌تخریب‌پذیر‌بودن چسب مصرفی است که نشاسته را در جایگاه رفیعی به‌ عنوان یکی از مواد اولیه‌ی مناسب قرار داده است و صنایع مختلف با توجّه به نیازمندی‌های خود می­توانند ویژگی‌های آن را به روش‌های مختلف اصلاح کنند. چسب‌نشاسته از چهار جزء اصلی تشکیل شده است.که این اجزا عبارتند از: مخلوطی از نشاسته، سود، بوراکس و آب که در خمیر رقیقی از نشاسته پخته‌شده وجود دارند.

یکی از کاربرد های نشاسته در صنعت چاپ است که به‌ دلیل منشأ سلولزی‌ چسب‌نشاسته، چسبندگی خوبی را برای کاغذ و چوب به‌وجود می ‌آورد و از آن‌جایی که چسب نشاسته ترموپلاست نیست، مقاومت خوبی به حرارت دارد از این رو مورد توجه است. چسب‌نشاسته برای چسباندن روکش ‌ها، مقوای کنگره­ای، ساک کاغذی و همچنین برای کارتن های کاغذی، برچسب زدن بطری، و تهیه نوشت‌افزار استفاده می شود. تاکنون، تحقیقات زیادی برای بهبود ویژگی ­های چسب‌نشاسته در راستای کاهش هزینه تولید و افزایش کیفیت صورت گرفته است.

طرز تهیه چسب نشاسته

صنعت کارتن سازی بیشترین مقدار مصرف را از چسب‌نشاسته دارد در این صنعت چسب‌نشاسته از نشاسته ذرت به دست می آید. با توجه به این که چسب‌نشاسته بر پایه آب است در صورتی که در مکانی گرم قرار دهید چسبی به شکل سخت  و غلیظی خواهید داشت . با توجه به کاربرد چسب‌نشاسته  در فرمولاسیون چسب‌نشاسته از آمونیاک ، نشاسته ی خام ، آب ، نشاسته پخته ، فورمالدهید ، براکس و … استفاده شده است .

برای داشتن کارهاییی با کیفیت مناسب به این نکته توجه کنید که بهتر است از چسب‌نشاسته تازه برای کارهایتان استفاده کنید و بهتر است از آن در دمای ۳۸ درجه سانتی گراد استفاده کنید زیرا چسب‌نشاسته که سرد می شود و همچنین از گرمای آن که کاسته شد به شکل معکوس ویسکوزیته آن افزایش پیدا می نماید که همین موضوع باعث عمل نکردن مطلب چسب‌نشاسته می شود.

ترکیبات استفاده شده در چسب نشاسته :

نشاسته :

همان طور که گفتیم در کارتن سازی ها از نشاسته ذرت استفاده می کنند. با توجه به این که نشاسته ذرت ویسکوزیته خوبی دارد.  و چسبی که با نشاسته ذرت درست می شود. آب را در داخل خود حفظ می کند. و به راحتی آن را از دست نخواهد داد. نشاسته ها به دو شکل پودری و گرانول هستند. و نشاسته هایی که به شکل گرانول می باشند.

برای ساخت چسب نشاسته ای که فقط به وسیله میکسر ساخته می شوند مناسب تر هستند. زیرا چسب به دست آمده از آن  لخته لخته نمی شود.  و هنگامی که نشاسته را در دمای عادی با آب مختلط کنید. نشاسته در آب پخش می گردد و به شکل خمیر شیری رنگ می شود اما در آب حل نخواهد شد. و همچنین آب را هم به خود جذب نمی نماید پس از این رو بهتر می باشد. به این مخلوط گرما داده شود که نشاسته به خوبی در آب حل کند .

 براکس :

از دیگر ماده های مهم در ترکیب ساخت چسب‌نشاسته براکس است. که  این ماده به شکل گرانول و یا پودری در بازار موجود است. برای این فرمولاسیون دقت نمایید که براکس به شکل گرانول با دانه های ریز بهتر از گرانول با دانه های درشت است . براکس ها از نظر استحکام  به ۲ گروه تقسیم می شوند . در فرمولاسیون چسب نشاسته براکس باعث می شود. تا نشاسته آب بیشتری جذب کند و متورم شوند. که همین امر منجر به کش دار شدن و غلیظ شدن چسب‌نشاسته خواهد شد.

بهتر است تا استفاده از براکس در چسب‌نشاسته  به میزان لازم باشد. و اگر از مقدار بیشتری براکس در چسب‌نشاسته استفاده گردد. میزان چسبندگی چسب‌نشاسته ‎کم تر شود. از این رو به هیچ وجه از براکس نباید برای افزایش ویسکوزیته چسب نشاسته استفاده کرد.

 کاستیک سودا :

کاستیک سودا ماده ای سفید رنگ و جامد که از ژله ای شدن نشاسته جلوگیری می کند. و با استفاده از کاستیک سودا می توان این حالت را کنترل کرد. در صورتی که از کاستیک سودا بیشتر از نیاز استفاده شود. ذرات ژله ای نشاسته شکسته می شود. و به شکل کوچک تری در می آید. و در نتیجه ویسکوزیته چسب نشاسته کاهش پیدا می کند. از این رو بایستی به میزان لازم از این ماده در چسب‌نشاسته استفاده کرد .

آب تبلور :

این نوع آب دارای مولکول های بلور های جامد یونی است

فرمالدهید :

جلوگیری از فاسد شدن چسب‌نشاسته

انواع چسب نشاسته

• چسب کاغذ دیواری
• چسب کاشی
• چسب کارتن سازی
• چسب چاپ
• چسب ساختمان سازی
• چسب بتن
• چسب پاکت نامه
• چسب انواع لوازم التحریر
• چسب تولید محصولات سلولوزی